Gác chuông chùa Trăm Gian, một kiệt tác kiến trúc Phật giáo Việt Nam.

Truyền thuyết về Đức Thánh Bối

Chùa Trăm Gian còn tiếp tên thường gọi dân gian là chùa Sở, chùa Núi thường xuyên chùa Tiên Lữ. Tương truyền, ngôi chùa này được xây dựng vào năm Trịnh Phù thứ một0 (năm mộtmột85), thời vua Lý Cao Tông. Chùa Trăm Gian phvòng thay đổi trong vùng vì ngoài thờ Phật còn thờ Đức Thánh Bối ở cung thánh bên trái của Thượng điện và chỉ mang nhà sư trụ trì new được vào hành lễ.

Xem thêm: nhà ống tân cổ điển 3 tầng

Đức Thánh Bối tục danh là Nguyễn Bình An đạo hiệu Đức Minh Chân Nhân, người gốc làng Bối Khê (huyện Tkhô cứng hao Oai, Hà Nội Thủ Đô) sẽ tu luyện ở đây thành thánh. Khi sống, ngài mang nhiều phép lạ, mang tích lđấy cà muối và nấu một niêu cơm nhưng mặc cả trăm người thợ ăn ko hết. Tương truyền năm ngài 95 tuổi, ngày rằm tháng chạp, nhân dân làm lễ thành đạo, ngài vào khám ngồi nhập tịch. Đến mùng 4 Tết lúc môn đệ Open khám, mùi thơm tỏa ra khắp nơi. Dân làng và môn đệ sẽ xây tháp để lưu giữ kyên ổn thân và tôn thờ là “Đại thánh Knhì sơn Bình đẳng Hành nghĩa tín Bồ tát”. Từ đây, hàng năm vào trong ngày mùng 4 tháng Giêng tổ chức tiệc tùng để tưởng nhớ tới Đức Thánh Bối và kéo dãn tới mùng 6 tháng Giêng hàng năm.

Vẻ đẹp tuyệt vời nhất uy nghi nơi chùa Trăm Gian.    

Trong tiệc tùng, lễ hội chùa Trăm Gian sở hữu tổ chức hầu như cuộc tế lễ trọng thể và rước kiệu thánh linh đình, còn tổ chức hầu như cuộc thi cỗ thân phụy và trình rối cạn. Đoàn vị khách từ Bối Khê, quê của Đức Thánh Bối sang dự tiệc tùng, lễ hội chùa Trăm Gian được gọi là hầu như cụ Sãi quan anh, gồm 8 cụ ông và 8 cụ bà. Dân xã Tiên Lữ sử soạn cỗ bàn tiếp đón đoàn Bối Khê rất thịnh soạn, cỗ to bày trên mâm vuông nhì tầng với đủ hầu như món ăn sang trọng. TS. Nguyễn Quốc Tuấn cho rằng Hội chùa Trăm Gian thực ra cũng là hội làng, hội vùng, như là như hội làng Phù Đổng

Di sản kiến trúc Phật giáo hàng hiếm

Theo khá đầy đủ vị cố lão truyền kể, núi Sở vốn là núi Mã (núi con ngựa), cạnh đó mang núi So là con hổ, khá đầy đủ gò đồ sử dụngi xung quanh mang khá đầy đủ tên là con Mộc, con Hỏa, con Long... toàn bộ đang tạo chình ảnh quan hùng vĩ nơi đây.

Chùa Trăm Gian là 1 quần thể kiến trúc tiên tiến nhất lạ, tọa lạc trên một quả thiết bịi, hồ hết đơn nguyên kiến trúc của chùa này cùng lại mang toàn bộ một04 gian nhà, tạo thành ba cụm kiến trúc chính: Tam quan, Gác chuông và chùa chính.

Tam quan được cổ nhân xây dựng với nhì trụ to tạo một lối đi ở giữa, nhì bên là nhì tường nối với nhì trụ nhỏ. Với lối kiến trúc này, Tam quan đang mang ý nghĩa chất như cổng đình, đền. Qua Tam quan là 1 sảnh gạch mang nhì dãy hành lang ở nhì bên. Cuối sảnh là đoạn đường uốn khúc chữ “chi” nâng dần độ cao lên đỉnh đồ sử dụngi đi lên chùa; ở giữa đoạn đường này là rặng thông cổ thụ, tạo dựng lên nét trầm tư của phong chình ảnh. Cuối đường gạch là đoạn đường rẽ phcửa ải thì lên nhà bia, còn rẽ trái là tới gác chuông.

Gác chuông thuộc trên trục tâm của khu Tam bảo, tương đối lệch về phía tây một tý. Phía dưới Tam quan là nhà Giá Ngự nhìn ra mặt hồ sen, nơi đặt kiệu thánh để xem trò múa rối nước, xem phần đa trò ctương đối dân gian tổ chức ở hồ bán nguyệt dưới chân núi, giống như một khúc sông cong cong tụ phúc.

Tượng dragon được chạm khắc tinh xảo ở chùa Trăm Gian.

Gác chuông chùa Trăm Gian là 1 trong các trong số ko nhiều phần đông gác chuông cổ nhất hiện còn trên đất TP. hà Nội thời nay. Tương truyền, gác chuông được xây dựng vào năm một693. Gác chuông mang lối kiến trúc “nhất thay đổi ba, ba thay đổi cửu”, tư bộ vì được đặt trên một6 cột bằng gỗ llặng, nhưng tập trung trên tư cột chiếc. Mặt bằng kiến trúc hình vuông vắn, nhì tầng tám mái với nhiều hoa đao uốn hắt lên tạo cho gác chuông như một bông sen thanh khô hao lúcết.

Gác chuông tương tự như là 1 trong mỗi tác phẩm nghệ thuật với giá trị cao, chạm trổ tinh xảo nhiều hình chạm dragon xen lẫn mây lửa mang phong hầu hếth cuối thế kỷ một7 đầu thế kỷ một8. Hiện nay, gác chuông còn treo một quả chuông cao một,mộtm với đề tứ chữ Hán “Quảng Nghiêm cổ tự” được đúc năm Chình ảnh Thịnh thứ 2 (năm một794). Trên chuông với khắc một bài minh của Phạm Huy Ích (một75một - một822), là quan đại thần trquan ải ba triều đại Lê trung hưng, Tây Sơn và Nguyễn.

Từ gác chuông qua khoảng Sảnh hẹp, leo lên trên những bậc đá xanh hình Long mây, lên trên Sảnh chùa mang kê một chiếc sập đá hình chữ nhật rồi tới khu Tam bảo. Khu trung tâm của chùa là một trong các mỗi tổng thể kiến trúc khép kín, gồm Bái đường, Thiêu hương và Thượng điện kết thích hợp với nhau thành chữ “công”. Hai bên mang nhì dãy hành lang dài ăn thông với tòa Tiền đường và Hậu đường, tạo thành chữ “quốc”. Khoảng Sảnh sau Thượng điện là Phương đình treo khánh, được xem như một nốt son điểm. Ngoài ra, chùa Trăm Gian ví dụ vườn tháp mộ hồ hết vị sư trụ trì và miếu trấn ở tư góc đồ gia dụngi.

Các công trình ở nhì khu chính và phụ gắn kết với nhau một mọih hòa hợp. Nếu tính gian theo kiểu văn hóa truyền thống được phân ra do mọi vì thì tòa Tiền đường bảy gian, nhưng Hậu đường cũng cùng chiều dài nhưng lại xếp đặt thành 9 gian. Thượng điện chỉ mang ba gian nhưng mái trước kéo dãn, mang tường bên kéo thẳng sang Tiền đường như kiểu chữ “đinh”, tuy nhiên phần mái chìa ra khoảng nhỏ ở nhì bên Thiêu hương để duy trì văn hóa truyền thống chữ “công” và cũng là để ánh sáng lọt vào Phật điện.

Về hiện vật, chùa Trăm Gian còn lưu giữ được nhiều di vật quý, trong đó nên nói là đôi Long đá thời Trần làm lan can thành bậc. Tại chùa Trăm Gian với một53 pho tượng, tổ hợp bằng gỗ, 1 trong những mỗi ko nhiều bằng đất nung, khác lạ nhau quý là tượng Tuyết Sơn, tượng Quan Thế Âm Bồ Tát. Ở giữa Thượng điện với một bệ bằng đất nung đỏ hình khối chữ nhật, trên bệ đá là đài sen, xung quanh trang trí nhiều hình động vật và hoa lá, tư góc với hình chyên ổn thần Kyên ổn Sí Điểu. Trên bệ thờ đặt gần như tượng Phật 3 thế. Ngoài ra, những bức phù điêu La Hán và Thập điện chùa Trăm Gian được nhiều nhà thể nghiệm cho rằng, đó là sự việc phối hợp tuyệt đẹp tuyệt vời nhất giữa phù điêu và khối hệ thống tượng tròn trong một ngôi chùa, là 1 trong những mỗi hiện tượng rất hàng độc, hầu như ko hội ngộ ở những trung tâm Phật giáo khác.

Trong số những pho tượng hậu ở trong chùa, nổi trội là pho tượng Đô đốc Đặng Tiến Đông, một quan võ phvòng biến chuyển thời Tây Sơn với thắng lợi đang đánh tan 29 vạn quân Thanh khô hao xâm lược, giquan ải phóng Thăng Long - Đông Đô khỏi ách đô hộ của quân xâm lược đầu xuân Kỷ Dậu (năm một789). GS. Phan Huy Lê cho biết thêm năm một927, con cháu họ Đặng cùng dân làng đang sử dụng phiến đá của Đặng Tiến Đông trước đây dựng Đặng tướng công bi để "lưu truyền mãi mãi" và mặt sau là bia công đức, bia hậu của ông.

Theo tấm bia Quảng Nghiêm tự bi ký dựng năm Hoằng Định 4 (năm một603), thì ngôi chùa này rất đẹp tuyệt vời nhất phủ Quốc Oai. Những thập niên sắp đây, ngôi chùa liên tục được tu bổ, tôn tạo nhưng về cơ chúng ta dạng vẫn theo lối cũ. Vì những giá trị nổi trội về kiến trúc, nghệ thuật chạm trổ nên năm một962 chùa Trăm Gian đang được Bộ VHTTDL xếp hạng là Di tích Lịch sử - Văn hóa cấp quốc gia.